2025 yılı itibarıyla Türkiye’de ücretli çalışanlar, serbest meslek sahipleri ve ticari kazanç elde eden bireyler için geçerli olan gelir vergisi tarifesi ve dilimleri, hem bireysel bütçe planlamaları hem de bordro hazırlıkları açısından büyük önem taşıyor. Özellikle enflasyonun yüksek seyrettiği bir dönemde, gelir vergisi oranları ve matrah dilimleri üzerindeki değişiklikler, çalışanların net maaşlarına doğrudan etki ediyor. Bu nedenle 2025 yılına ait güncel gelir vergisi tarifesini bilmek, hem çalışanlar hem işverenler hem de mali müşavirler için vazgeçilmez hale geliyor.
Gelir vergisi, gerçek kişilerin elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden devlet tarafından alınan dolaysız bir vergidir. Ücretliler başta olmak üzere, serbest meslek erbabı, kira geliri elde edenler, ticaretle uğraşanlar bu verginin mükellefidir. Türkiye’de gelir vergisi sistemi, artan oranlı bir yapıya sahiptir; yani gelir arttıkça daha yüksek oranlarla vergilendirme yapılır. Bu sistem sayesinde sosyal adalet hedeflenirken, yüksek gelirli bireylerin daha fazla vergi ödemesi amaçlanır.
Gelir Vergisi Nedir?
Gelir vergisi, gerçek kişilerin bir takvim yılı içinde elde ettikleri gelirler üzerinden alınan bir vergidir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile düzenlenmiştir. Verginin konusunu teşkil eden gelir unsurları şunlardır:
- Ticari kazanç
- Zirai kazanç
- Ücret geliri
- Serbest meslek kazancı
- Gayrimenkul sermaye iradı (kira geliri)
- Menkul sermaye iradı (faiz, temettü vb.)
- Diğer kazanç ve iratlar (örneğin değer artış kazancı)
Gelir vergisi tarifesi, bu gelirlerin toplamı üzerinden, artan oranlı bir sisteme göre uygulanır.
2025 Yılı Gelir Vergisi Tarifesi (Ücret Gelirleri İçin)
2025 yılında ücret gelirleri için uygulanacak gelir vergisi dilimleri ve oranları şu şekildedir:
| Gelir Dilimi (Yıllık) | Vergi Oranı |
| 0 – 110.000 TL | %15 |
| 110.001 – 230.000 TL | %20 |
| 230.001 – 870.000 TL | %27 |
| 870.001 – 3.000.000 TL | %35 |
| 3.000.001 TL ve üzeri | %40 |
2025 Gelir Vergisi Tarifesi (Ücret Dışı Gelirler İçin)
Serbest meslek kazancı, kira geliri, ticari kazanç gibi ücret dışı gelirler içinse dilimler şu şekildedir:
| Gelir Dilimi (Yıllık) | Vergi Oranı |
| 0 – 105.000 TL | %15 |
| 105.001 – 230.000 TL | %20 |
| 230.001 – 870.000 TL | %27 |
| 870.001 – 3.000.000 TL | %35 |
| 3.000.001 TL ve üzeri | %40 |
Bu iki tarife arasındaki fark, ilk basamakta ortaya çıkar. Ücretliler için daha yüksek bir muafiyet sınırı söz konusudur.
Gelir Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Gelir vergisi hesaplaması şu adımlarla yapılır:
- Brüt gelir tespit edilir. (Maaş, serbest meslek kazancı, kira vb.)
- SGK ve işsizlik sigortası primleri düşülür.
- Vergiye esas kazanç bulunur.
- Yıl içinde biriken kümülatif vergi matrahı dikkate alınarak, ilgili dilime göre vergi oranı uygulanır.
- Damga vergisi (%0.759) ayrıca hesaplanır.
Örnek Hesaplama (2025 için)
Varsayım:
- Brüt aylık maaş: 30.000 TL
- SGK primi: %14 → 4.200 TL
- İşsizlik sigortası: %1 → 300 TL
- Vergiye esas kazanç: 25.500 TL
- Gelir vergisi oranı (ilk ay için): %15 → 3.825 TL
- Damga vergisi: 30.000 × 0.00759 = 227,70 TL
Net maaş:
30.000 – 4.200 – 300 – 3.825 – 227,70 = 21.447,30 TL
Kümülatif Matrah Neden Önemlidir?
Kümülatif gelir matrahı, yıl boyunca biriken vergiye esas kazanç toplamıdır. Her ay bu matrah büyür ve kişi üst vergi dilimlerine geçebilir. Bu da ilerleyen aylarda maaştan daha fazla gelir vergisi kesilmesi anlamına gelir.
Örneğin:
- Ocak ayında %15’lik dilimde olan bir çalışan,
- Temmuz ayında kümülatif matrahı 230.000 TL’yi aşarsa,
- %27’lik dilime geçer ve daha fazla vergi öder.
Bu sistem, yıl sonuna doğru net maaşın düşmesine neden olabilir.
Asgari Ücret ve Gelir Vergisi
2022 yılından itibaren asgari ücretli çalışanlardan gelir vergisi ve damga vergisi alınmamaktadır. Bu düzenleme 2025 yılında da devam etmektedir. Ancak, asgari ücretin üzerinde maaş alan çalışanlar için gelir vergisi uygulaması sürmektedir.
Kimler Beyanname Verir?
Bazı durumlarda gelir vergisi mükellefi olan kişiler beyanname vermek zorundadır:
- Serbest meslek erbabı
- Kira geliri elde edenler (belirli bir sınırı aşanlar)
- Yurt dışından dövizle faiz/temettü geliri elde edenler
- Birden fazla işverenden ücret geliri alanlar (belirli bir limiti aşarsa)
2025 yılında bu sınırlar Beyanname Eşik Tutarları Tebliği ile belirlenmektedir.
Öneriler
2025 yılında gelir vergisi tarifesi, özellikle orta ve yüksek gelirli bireyler için etkileyici seviyelerde artış yaratabilecek yapıdadır. Geliriniz yıl içinde arttıkça, daha yüksek vergi oranlarıyla karşılaşmanız kaçınılmazdır. Bu nedenle:
- Kümülatif matrahınızı düzenli takip edin.
- Ocak ayından itibaren net maaş değişikliklerini izleyin.
- Eğer bordro ile ilgiliyseniz, vergi dilimi geçişlerini aylık bordro hesaplarında dikkate alın.
- Ek gelir elde ediyorsanız, beyanname yükümlülüğünü ihmal etmeyin.
