Dijitalleşmenin ve yapay zekâ temelli uygulamaların kullanımının artmasının şirket kültürünezarar vereceği endişesi yaygın olarak görülüyor. Ancak, dijitalleşme ve yapay zekâ kullanımınınaslında şirket kültürüne ve çalışanlara zarar vermek zorunda olmadığı hatta aksine, işlerihızlandırarak rahatlık sağladığı için motivasyonun ve kültüre bağlılığın artmasına sebebiyetverdiği de gözlemlenebiliyor. Örneğin, Forbes’da paylaşılmış olan bir MIT araştırmasınınverilerine göre katılımcıların %79’u yapay zekânın iş hayatında kullanımının iş kültürü veçalışan motivasyonu üzerinde olumlu etkileri olduğunu gösteriyor. Bu araştırmaya göre verilenkararların kalitesinde ve verimlilikte artış da kültüre uyum ve motivasyondaki olumlu değişimeeşlik ediyor. Bunu mümkün kılmak için ise yapay zekâ kullanımına geçişi, çalışanlarınmotivasyonunu negatif etkilemeyecek şekilde gerçekleştirmek gerekiyor.
İlk bakışta kaygı yaratıcı bir unsur olarak gözüken dijital iş yönetim platformları, çalışanların daha kritik ve yaratıcılık gerektiren işlerde görev almasını, tekdüze görevleri ise yapay zekâya bırakmasını mümkün kılıyor. Ancak, çalışanların tehlike altında hissetmemesi ve çalışma motivasyonlarını, kültüre bağlılıklarını negatif yönde etkilememesi için yapak zekâ kullanımına geçişte oldukça dikkatli davranılması gerekiyor. Bir işveren olarak dikkat etmeniz gereken 5 önemli noktayı aşağıda sizler için listeledik:
1. Bütün çalışanların güvende hissettiğinden emin olun
Eğer çalışanlarınız hak ettikleri değeri görmüyor, iş yerinde kendilerini güvende hissetmiyor ve yaptıkları işi önemli görmüyorsa yapay zekâ uygulamalarına geçiş ile birlikte motivasyon kaybı kaçınılmaz olacaktır. Bunun önüne geçmek için çalışanların, şirketteki en önemli unsur olduğunu vurgulayan, teşekkür ve takdiri ön planda tutan bir iş kültürü inşa ettiğinizden emin olmanız yararlı olacaktır.
2. Şeffaf olmayı ihmal etmeyin
Bütün ekiplerin önceden bilgilendirildiği ve ilgili konuya istinaden fikrinin alındığı bir çalışma ortamında yapay zekâ destekli uygulamalara geçiş yapılması, ani bir karar ile yapay zekâ kullanımına geçilmesine kıyasla, iş kültürün korunması ve sürdürülmesi bakımından çok daha yararlı olacaktır. Bu sayede çalışanların davranış değişiklikleri sergilememesi ve sonucunda iş kültürüne zarar vermemesi mümkün hâle geliyor.
3. Çalışanların duygu ve düşüncelerini ifade etmesine alan tanıyın
Yalnızca dijitalleşen süreçlerin yarattığı kaygıları paylaşmakla kısıtlı olmayacak şekilde, her çalışanın özgürce ne hissettiğini, şirketteki genel işleyişler ve kendi yürüttüğü görevler ile ilgili olarak ne düşündüğünü ifade edebileceği bir alan yaratılması tavsiye ediliyor. Çalışanların duygu ve düşüncelerinin ciddiye alınması, yapay zekâ uygulamalarına geçişte yaşanabilecek endişenin minimum seviyede tutulmasına yardımcı olacaktır. Fikirlerinin değerli olduğunu hisseden çalışanlar, pozisyonlarının tehlikede olduğunu değil şirkette önemli işler yaptıklarını hissedeceklerdir. Bunun sonucunda ise yapay zekâ kullanımındaki artışın yarattığı korku ve kaygının seviyesi daha düşük olacak, çalışan motivasyonunda ve kültüre bağlılıkta düşüş yaşanmayacaktır.
4. Yapay zekâ kullanımına teşvik edin
Yapay zekânın pratik yönlerinden yararlanmayı öğrenen kişilerin her geçen gün daha başarılı olduğu ve öne çıktığı günümüz dünyasında, çalışanları da yapay zekâ kullanımına yönlendirmek motivasyonu ve kültüre bağlılığı iyi yönde etkileyecektir. Bu yönlendirmeyi yaparken, yapay zekânın üstlendiği daha tekdüze işlerin sorumluluğundan kurtulan çalışanların daha kritik ve insana özgü yaratıcı nitelikleri ön plana çıkaran noktalarda aktif rol oynayacağını vurgulamak yararlı olacaktır. İş kültürünün önemli bir parçası olduğu bilinen, yapılan iş için teşekkür etmek ve başarıları takdir etmek, yapay zekâ kullanımına geçişte de önem teşkil ediyor. Yapay zekâya uyum sağlayan çalışanlara teşekkür etmek ve bu kişileri takdir etmek işleyişi kolaylaştırıyor.
5. Yapay zekâ ve dijitalleşmenin çalışanları nasıl olumlu etkileyeceğine vurgu yapın
Bir şirketin büyümesinin, çalışanların da gelirinin artması anlamına gelmesi gerektiği biliniyor. Yapay zekâ temelli uygulamaların kullanımı ile artan üretkenlik ve verimlilik ile şirketler daha hızlı bir biçimde büyüyebiliyor ve bu sayede gelirde artış gözlemleniyor. Yaşanan bu gelir artışının şirketin bütün çalışanlarına olumlu yönde etkisi olacağını önceden belirtmek ve yaşanan büyümeyi, artışı bütün çalışanlara prim olarak ya da maaşlarda değişiklik yaparak yansıtmak, çalışanların motivasyonunu olumlu yönde etkiliyor. Çalışanların motivasyonu, kurum kültürünü ve kültüre uyumu doğrudan etkileyen bir faktör olduğu için bu sayede şirket kültürünüzü korumaya ve yaşatmaya devam edebilir, bir yandan da yapay zekâdan destek alarak çok daha hızlı bir şekilde büyüyebilirsiniz.
Bu yazımızda yapay zekâyı iş hayatına entegre ederken çalışanların kültüre uyumunu negatif yönde etkilememeyi nasıl başaracağınızı özetledik. Siz de yukarıda listelemiş olduğumuz 5 kritik maddeye dikkat ederek, yapay zekâ kullanımına pürüzsüz bir geçiş yapabilirsiniz. Çalışanların fikirlerine ve duygularına önem vermeyi vurgulayan bu adımları göz önünde bulundurarak iş yerinizdeki herkesin huzurlu ve güvenli bir çalışma ortamına sahip olmasını sağlayabilirsiniz. Bu sayede yapay zekâ kullanımı ile verimi artırırken kültürü de korumanız mümkün hâle gelecektir.