Sessiz İşten Çıkarma Kavramının Tanımı ve İş Dünyasındaki Etkisi
Günümüz iş dünyasında hızla değişen dinamiklere ayak uydurmak ve etkili yönetim stratejileri geliştirmek giderek daha önemli hale geliyor. Son zamanlarda iş dünyasında yaygınlaşan yeni bir kavram dikkat çekiyor: “Sessiz İşten Çıkarma.” Bu kavram, geleneksel işten çıkarma yöntemlerinden farklı bir yaklaşım benimseyerek çalışanların işten çıkarılma sürecini beklenmeyen bir şekilde yönetmeyi amaçlıyor. Peki, Sessiz işten çıkarma nedir, nasıl olur?
Sessiz İşten Çıkarma Nedir?
Sessiz işten çıkarma, iş yerinde çalışanların yavaş yavaş işlerinin dışına itildiği bir davranış biçimi olarak tanımlanır. Bu durum işverenin doğrudan bir çalışanı işten çıkarmak yerine, onu istifaya zorlama yolunu seçtiği bir durumu ifade eder. İş bulma sitesi Monster’ın kariyer uzmanı Vicki Salemi’ye göre sessiz işten çıkarma, işverenin dolaylı bir şekilde davrandığı ve çalışanı temelde istifaya zorladığı bir süreçtir. Gallup’un işyeri yönetimi araştırma ve strateji direktörü Ben Wigert’e göre, sessiz işten çıkarma, yöneticilerin bir çalışana beklentilerini, geri bildirimlerini, desteklerini ve takdirlerini yeterince açık bir şekilde iletmediği durumlarda ortaya çıkar. Çalışan, kendisini göz ardı edilmiş hissederek sonuç olarak kurum dışına itilmiş gibi hisseder. Sessiz işten çıkarma, çalışanın iş yerindeki bağlılığını ve motivasyonunu azaltabilir ve uzun vadede şirket için olumsuz sonuçlar doğurur. İşverenlerin çalışanlarına düzenli geri bildirimler vermek, desteklemek ve değerlerini anlamalarını sağlamak önemlidir.
Sessiz İşten Çıkarma Belirtileri Neler?
Sessiz bir şekilde işten çıkarma belirtileri ofisteki olumsuz değişikliklerle kendini gösterir. Çalışanlar tarafından bu tür değişikliklere dikkat etmelidir. Sessiz işten çıkarma belirtileri şöyledir:
Terfi, Yenilik ve Gelişim Fırsatlarının Durdurulması
İş yerinde birdenbire terfi veya gelişim fırsatları sunulmamaya başlandıysa, bu işten çıkarılma belirtisi olarak anlaşılabilir. Şirket içerisinde yükselme fırsatlarının tamamen kesilmesi, kariyerinizin durakladığını gösterebilir.
Zam İsteklerinin Reddedilmesi
Üstün performans göstermenize rağmen maaş artışı veya prim talepleriniz sürekli olarak reddediliyorsa, işten çıkarma düşünülebilir.
Vasıfsız İş Yönlendirme
Aniden vasıfsız veya alt seviye işlere yönlendirilmeye başladıysanız eğer bu durum da işverenin sizi işten çıkarmayı düşündüğünün bir göstergesi olabilir.
Yeni Görev ve Projelerin Verilmemesi
İşe yeni projeler ya da görevler almak yerine rutin işlere hapsoluyorsanız da işten çıkarma durumu gündeme gelebilir.
Verilen Sözlerin Yerine Getirilmemesi
İşvereniniz size verilen sözleri yerine getirmiyorsa (mesela, iş saatlerinin değiştirilmesi veya tatil izinlerinin reddedilmesi) işten çıkarma ile karşı karşıya kalınabilir.
Geri Bildirimlerin Tamamen Ortadan Kaldırılması
Geri bildirim almak veya performansınız hakkında bilgi edinmek neredeyse imkansız hale geldiyse, işten çıkarılma riski taşıyor olabilirsiniz.
Yönetimden Gelecek Desteğin Kesilmesi
İşten çıkarma belirtileri arasında yöneticilerinizden destek ve rehberlik almanın zorlaşması da yer alır.
Takımdan Dışlanmak
Takım içinde dışlanmış veya izole edilmiş hissettirme durumu görüldüğünde sessiz işten çıkarma kavramı meydana gelir.
Çok Fazla Çalışma veya Çok Az Çalışma
İşten çıkarılma öncesinde çalışma saatlerinde farklı değişiklikler (aşırı fazla çalışma veya az çalışma) dikkat çekici bir belirti olabilir.
Haksız ve Eşit Olmayan Yaklaşım
İşverenin haksız ya da eşit olmayan bir şekilde davrandığını düşünüyorsanız, bu işten çıkarma durumunun belirtisi sayılabilir.
İşverenler Neden Sessiz İşten Çıkarmayı Tercih Eder?
Sessiz işten çıkarmanın nedenleri oldukça fazladır. Bunlardan bazıları ise şöyledir:
Potansiyel Şüphede Bulunmak
İşverenler, çalışanlarının iş arkadaşlarına göre daha az potansiyeli olduğunu düşünebilirler. Çabalarının verimli sonuçlar doğurmayacağına inandıkları çalışana yatırım yapmak istemeyebilirler. Her çalışanın potansiyel şüpheli olduğunu düşünmek yanıltıcı olabilir; bazen çalışanlar, eksik tutku veya yetenekten ziyade farklı bir destek düzeyine ihtiyaç duyabilirler.
Çatışmadan Kaçınmayı İstemek
Yöneticiler, çalışanlarla zorlu konuşmalar yapmaktan çekinebilirler. Çalışanın sinirlenmeden veya sorun çıkarmadan işten ayrılmasını bekleyebilirler. İşverenlerin kötü yöneticiler gibi görünmekten kaçındığı bir durum olabilir. Haksız fesih iddiaları, mobbing davaları gibi potansiyel sorunlardan kaçınmak için de çatışmadan kaçınabilirler.
Maliyet Tasarrufu Sağlamak
İşten çıkarmalar, kıdem tazminatı ve işsizlik ödenekleri gibi maliyetlerin ödenmesini ister. Hatta bazı şirketler için ciddi bir maliyet kaynağı bile olabilir. Bu şirketler, maliyetleri minimize etmek adına ayrılma sürecini çalışana yüklemeyi tercih edebilirler. Sessiz işten çıkarma, maliyetleri azaltabilir, ancak çalışanların stres seviyelerini artırabilir.
Kötü Yönetim
Sessiz işten çıkarma durumu her zaman kasıtlı bir davranış da olmayabilir. Bazı belirgin işaretler, kötü yönetimin sonucu olabilir. Geri bildirim eksikliği, deneyimsiz veya eğitimsiz liderler gibi sorunlar, üst yönetim ile personeller arasında iletişim eksikliği yaratarak istem dışı sessiz işten çıkarmaya yol açar.
Sessiz İşten Çıkarma Durumu Nasıl Önlenebilir?
Sessiz işten çıkarma durumu her çalışanın muzdarip olduğu konular arasında yer alır. İster uzun süreli çalışan olunsun ister kısa süreli fark etmeksizin, herkes sessiz işten çıkarma problemi ile karşı karşıya kalabilir. Her çalışanın ve işverenin farkındalık kazanarak bu durumu engellemesi önerilir. Peki, nasıl? Aşağıdaki yöntemler dahilinde sessiz işten çıkarma durumu önlenebilir:
Açık İletişimi Desteklemek Gerekir
Bilindiği üzere iletişim eksikliği sessiz ayrılıkların anahtarıdır. Açık iletişim modelini benimseyerek, çalışanlarınızın endişelerini ve sorunlarını paylaşmalarını teşvik etmelisiniz. Çatışmaların çözümü için uygun bir ortam yaratabilirsiniz. Bir çalışanı işten çıkarmak, onunla konuşmaktan daha maliyetlidir. Dürüst iletişime değer veren bir şirket, bu tür sessiz ayrılık davranışlarına izin vermez. Eğer bir çalışansanız da iş vereninizle açık açık her durumu konuşmanız tavsiye edilir.
Çalışanlarla İlişki Kurmak Gerekir
Çalışanların, kurum içerisindeki yetkililerle iletişim kurmayı tercih etmeleri önerilir. Tüm çalışanlarla ilişki kurmak, onların sıkıntıları ve sorunları hakkında daha fazla bilgi sahibi olmaya olanak sağlar. Çalışanların başka bir yere gitmek yerine size gelmelerine olanak tanır. Çalışanlarınızla yakın ilişkiler kurmanın önemini anlamalısınız. Sadece mevcut çalışanlara değil, yeni başlayanlara da kendinizi tanıtmak ve onlarla zaman geçirmek, sürekli iletişim kurmanıza yardımcı olur.
Liderleri Eğitmek İyi Bir Çözümdür
Sessiz işten çıkarma durumunun önemli nedenlerinden biri de liderlerin bu davranışa yol açabilmesidir. Liderlere, işten çıkarma süreciyle başa çıkma konusunda iletişim eğitimi vermek, güvenlerini artırabilir ve sessiz ayrılık davranışlarını azaltabilir. Uygun liderlik eğitimi sayesinde, liderlerin çalışanları en iyi şekilde yöneten etkili insan yöneticileri olmalarına yardımcı olabilirsiniz.
Ayrılma Görüşmeleri Yapılmalıdır
Etkili bir ayrılma süreci, çalışanlarınızın neden ayrıldığını anlamak için çok değerli bir fırsattır. Ayrılan çalışanlarınızın yalnızca arkasından bakmak yerine, onlarla oturup konuşmanız gerekir. Çalışanlar ayrılmak istedikleri nedenleri açıkça ifade etmeye çekiniyorlardır. Siz bazı ipuçları yakalayabilirsiniz. Sessiz ayrılıkların nedenlerini belirleyebilir ve düzeltici tedbirler alabilirsiniz.